0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Hüsnü Tekeşin, 24 Haziran 1926 Atatürk Karşıyaka’da!..

Karşıyaka Spor Kulübü Tarih Kurulu Üyesi, yürekten bir Kaf Sin Kaflı ve yıllarca emek verdiğim tarihçi akademisyen kimliğimle tüm zorluklara rağmen hiçbir çıkar gözetmeksizin gönülden Kaf Sin Kaf’ın onurlu tarihi için çalışmaya, üretmeye devam…

Kaf Sin Kaf tarihine altın harflerle yazılan bir ziyaretin 94. yıldönümündeyiz. Bu özel günde çok önemli bir belge paylaşalım, yani 24 Haziran 1926 tarihinde İzmir Suikastı günlerinde gerçekleşen Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri’nin Atatürk’ümüzün Karşıyaka Spor Kulübü’müzü ikinci ziyaretinin süreli yayınlardaki bilinen ilk fotoğraflı haberini… Temmuz 1926 tarihli bir spor mecmuasında çıkan Osmanlı Türkçesi bu haber bize “Tarih belge ile yazılır!” sözünü bir kez daha fısıldıyor…

Gazi Mustafa Kemal Paşa, 1926 Mayıs ayından itibaren memlekette gerçekleştirilen reformları incelemek üzere yurt gezilerine çıkmıştı. Yurt gezileri esnasında uğranılan yerlerden biri de yine İzmir olacaktı. 16 Haziran-9 Temmuz 1926 tarihleri arasında İzmir’de bulunacak olan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, bu ziyaret dönemi İzmir Suikast girişimi günlerine denk gelmişti.

Bu menfur olayın ortaya çıkarılmasından sonra tüm memleket tek yürek olmuş bu menfur suikastı tel’in (lanetleme) mitingleri yapılmıştı. Karşıyakalılar da Cumhuriyet’in aydınlık yüzlü insanları olarak Karşıyaka Miting Hey’et-i Tertîbiyesi ve Belediye Re’isi Fikri Bey’in önderliğinde Soğukkuyu’da 20 Haziran 1926’da Cumhuriyet’ine ve Gazi Mustafa Kemal Paşa’sına sahip çıkarak “Mustafa Kemal’in askerleriyiz!” sözünü sözden eyleme dönüştürerek üzerlerine düşen görevi yerine getirmişlerdi.

Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka Spor Kulübü’ne ikinci ziyaretini ise işte bu karışık dönemde 24 Haziran 1926 tarihinde yapmıştı. Aynı zamanda bu ziyaret Kaf Sin Kaf’ın ilk şampiyonluğunun sonrasına denk gelmişti. Bu şampiyonluk Nisan 1926’da gerçekleşmişti.

Ve o kutlu gün 24 Haziran gelip çatmıştı. Kaf Sin Kaflılar, Karşıyakalılar sıcak bir haziran sabahına uyanmışlardı… Karşıyaka sahilinde tatlı bir esinti ruhları dinlendiriyordu… Şehit Fazıl Bey asfaltındaki sokağındaki (1738. sokaktaki) tenis kortlarında Karşıyakalı genç kızların gülüşmeleri ortalığa yayılmaya başlayacaktı… Kaf Sin Kaflı tenisçi beyefendiler de akşamüzeri oynanacak maç için hazırlıklarına başlayacaklardı…

Tenis sokağında Karşıyakalı Kaf Sin Kaflı gençliğin aydınlık yüzlerinde cumhuriyetin çağdaşlığın fazileti yayılıyordu etrafa adeta… 24 Haziran 1926 sabahında hazırlıklar çoktan başlamıştı… Büyük bir telaş gözden kaçmıyordu… Ne de olsa “müncimiz, mübeccel halaskarımız, yüce Gazimiz” diye anılan Gazi Mareşal Mustafa Kemal Paşa Hazretleri Karşıyaka’ya bu temiz Türk topraklarına geliyordu…

Zübeyde Hanımefendinin, merhume validelerinin medfenlerinde dua edecekti belki, akşamüzeri de Karşıyaka Spor Kulübü’nü ziyaret edecekti… Reis-i Cumhur Hazretleri akşamüzeri Başvekil İsmet Paşa Hazretleri ve maiyetleri erkânıyla beraber Karşıyaka’yı teşrif buyurdular… Reis-i Cumhur Hazretleri ile Başvekil Paşa Hazretleri Karşıyaka’da Hariciye Vekili Tevfik Rüştü (Aras) Bey Efendinin hanelerinde bir müddet istirahat ettiler…

Bu istirahattan hemen sonra devlet adamlarımız tenis mahalini teşrif buyurarak Karşıyaka Spor Kulübü’nden Zeki ve Siret Beyler tarafından yapılmakta olan tenis maçını izlemişlerdi… Reis-i Cumhur Hazretleri ile Başvekil Hazretleri maçtan fevkalade memnun olmuşlardı… Ve çağdaş giysiler içerisinde tenis oynayan Karşıyaka Spor Kulübü tenisçilerine hayranlıkla bakıp izleyen Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın dudaklarından şu kelimeler dökülmüştü: “Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim.”

Bu ziyaret sırasında Atatürk’e Başbakan İsmet (İnönü) Paşa, Fahrettin (Altay) Paşa, Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü (Aras) Bey, Karşıyaka Belediye Başkanı Fikri (Altay) Bey, Karşıyaka Spor Kulübü Başkanı Kadızade İsmail Zühtü (Işıl) Bey, Kaf Sin Kaflı Milli Savunma Bakanı ve geleceğin K.S.K. Başkanı olacak olan Münir (Birsel) Bey, İzmir eski Emniyet Müdürü Cemal (Şahingiray) Bey ve oğlu Tarık ve Karşıyaka Spor Kulübü yöneticileri eşlik etmişlerdi.

Gazi Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka Spor Kulübü’nün şeref defterine şu tarihi notu düşmüştür:

“24 Haziran 1926 Bu defaki ziyaretimde geçen aylarda mu’arref mesa’i ve himmetin kıymetli asârını gördüm. Teşekkür ve tebrik ederim.

 Gazi M. Kemal”

Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın imzasının altına Fahrettin ve İsmet paşalar ile Tevfik Rüştü Bey de imzalarını atarak Karşıyaka Spor Kulübü’nü onurlandırmışlardı. Ayrıca aynı günün akşamında Atatürk şerefine Karşıyaka Belediye Başkanı Fikri Bey tarafından akşam yemeği düzenlenmişti. Devletin en üst kademesinden gelen bu destek Karşıyaka Spor Kulübü kurucuları, idarecileri, sporcuları ve taraftarları için günümüzde de anılan ve kutlanan tarihi ve büyük bir olay olmuştu.

Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın K.S.K.mizi ikinci ziyareti sırasında çekilen ünlü fotoğrafı pek çok kaynakta kullanıldı. Bazen de yanlış olarak ilk ziyaret tarihi olan 13 Ekim 1925 tarihi ve farklı alakasız tarihlerle de eklenerek paylaşıldı, yayınlandı. Ziyaret dönemi Gazi Paşa’ya düzenlenen İzmir Suikastı dönemine denk geldiği için basının ilgisi doğal olarak bu olaya odaklanmıştı. Ziyaretin fotoğrafı paylaşılmasa da devrin basınında ziyaretle ilgili haberler yer alıyordu. Ziyaretle ilgili fotoğrafın paylaşıldığı ulaşabildiğimiz ilk yayınsa Temmuz 1926 tarihli bir spor mecmuasının kapağında yer alıyordu. Fotoğrafın altyazı kısmında ise: “Gazi Paşa Hazretleri, İzmir’de Karşıyaka Spor Kulübü’nün tenis kortunda, gençlerin müsabakalarını izlerken. (Ortada Başvekil İsmet Paşa Hazretleri yanında Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey ve Fahrettin Paşalar bulunmaktadır.)” yazmaktaydı.

Bu belge Atatürk’ümüzün Kaf Sin Kaf’ı ziyaretinin o dönemdeki Osmanlı Türkçesi dergi ve gazetelerde yani süreli yayınlarda ulaşılabilen ilk fotoğraflı haberiydi. Ziyaretle alakalı, ki önceki çalışmalarımızda da kullanıldığı üzere, pek çok haber mevcuttu (25 Haziran 1926 vs.), ama ziyaret İzmir Suikastı günlerinde olduğu için fotoğrafla birlikte ulusal ve yerel gazetelere yansımamıştı. Bu anlamda Karşıyaka Spor Kulübü tarihine önemli bir katkı olarak bu belgeyi paylaşmak anlamlı ve güzel tarihi bir görev olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı ve bize bu aziz Vatanı bırakan Gazi Mustafa Kemal Paşa’mızın Atatürk’ümüzün İzmir’in ve Ege’nin resmi ilk Türk Spor Kulübü olan Karşıyaka Spor Kulübümüzü ikinci ziyaretinin ve Kaf Sin Kaf’ımızı Ay-Yıldızla şereflendirmesinin 94. yıl dönümü kutlu olsun.